พญาผายู ผู้ปกครองอาณาจักรล้านนนาด้วยความสงบสุขภายใต้ทศพิธราชธรรม

           พญาผายู คือผู้ปกครองอาณาจักรล้านนาคนที่ 5 โดยปกครองตลอดช่วงระยะเวลา 19 ปี โดยรัชสมัยของพระองค์เริ่มต้นในปี พ.ศ.1879 - พ.ศ.1898 โดยในสมัยของพระองค์เป็นสมัยที่มีความสงบสุขล่มเย็น ไม่ได้มีสงครามใหญ่ครั้งใดแถมยังเริ่มสร้างอาณาจักรล้านนาของตนให้เข้มแข็งอีกด้วย

         พญาผายูเป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ 5 แห่งอาณาจักรล้านนา แต่จากชินกาลมาลีปกรณ์ ได้เรียกชื่อของพระองค์ว่า พระเจ้าตายุมหาราช พระองค์เป็นพระราชโอรสของพญาคำฟู กษัตริย์แห่งล้านนาองค์ที่ 4 ซึ่งหลังจากที่พญาคำฟูสวรรคตลงจากการถูกทำร้ายจากสัตว์ที่ดุร้ายซึ่งมีบันทึกไว้ว่าเป็นจระเข้หรือไม่ก็เงือก เจ้าผายูผู้เป็นพระราชโอรสก็ได้ขึ้นครองราชย์ต่อจากพระองค์เป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ 5 แห่งล้านนาตั้งแต่ปี พ.ศ.1879 เป็นต้นมา

กู่บรรจุพระอัฐิของพญาคำฟูที่วัดพระสิงห์ จ.เชียงใหม่

           หลังจากที่พระองค์ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์แห่งล้านนาแล้ว ไม่นานนักพระองค์ก็มีพระราชดำริที่จะย้ายราชธานีจากเมืองเชียงแสนที่เป็นเมืองหลวงของล้านนาในขณะนั้น กลับไปยังเมืองเชียงใหม่ซึ่งเป็นราชธานีเดิมอีกครั้งนึง ซึ่งพระองค์เห็นว่าเมืองเชียงแสนนั้นไม่ค่อยมความมั่นคงที่จะปกครองหัวเมืองต่างๆ และโปรดเมืองเชียงใหม่มากกว่าเชียงแสน การย้ายเมืองหลวงเป็นไปอย่างราบรื่น เมืองเชียงใหม่กลายเป็นราชธานีส่วนเมืองเชียงแสนได้กลายเป็นเมืองป้อมปราการที่แร่งที่สุดเมืองหนึ่งของล้านนา

วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร ที่ตั้งของกู่บรรจุอัฐิของพญาคำฟู

          หลังจากที่พระองค์ย้ายเมืองหลวงจากเชียงแสนไปอยู่ที่เชียงใหม่ พระองค์โปรดให้สร้างวัดเพื่อเป็นที่เก็บพระบรมอัฐิของพญาคำฟูพระราชบิดา โดยวัดที่พระองค์สร้างขึ้นนั่นก็คือวัดพระสิงห์วรมหาวิหารนั่นเอง หลังจากนั้นไม่นานพระองค์ก็อภิเษกกับพระนางจิตราเทวี ราชธิดาของเจ้าเมืองเชียงของ เพื่อเจริญสัมพันธไมตรีระหว่างสองอาณาจักร

         ถึงแม้ประวัติที่เกี่ยวข้องในสมัยนี้จะมีไม่มาก แต่หลักฐานต่างๆที่กล่าวถึงช่วงนี้ก็ต่างเขียนไว้ว่า พระองค์ปกครองบ้านเมืองโดยหลักทศพิธราชธรรมเป็นหลัก และการกิจศาสนาก็เจริญรุ่งเรือง ไม่มีสงครามใหญ่มากนัก บ้านเมืองอยู่เย็นเป็นสุข อาณาประชาราษฎร์มีความสุขสมบูรณ์ตลอดรัชสมัย

          พระองค์ครองราชย์นาน 19 ปี โดยพระองค์สวรรคตในปี พ.ศ.1898  ขณะพระชนม์มายุประมาณ 57 พรรษา เหล่าขุนนางเสนาอำมาตย์ จึงยกราชสมบัติให้พระราชโอรสของพระองค์ท้าวกือนาขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แห่งล้านนาสืบต่อไป


อ้างอิง
วัดผาสุการาม ตำบลสันผักหวาน อำเภอ หางดง เชียงใหม่(2560). จาก http://leafmerit.esy.es
พระญาผายู ความสงบสุขของแคว้นล้านนา(2555). จาก http://historicallanna01.blogspot.com
พญาผายู(2561). จากhttps://th.wikipedia.org